Κοτοσαλάτα με φασολάκια
10 Φεβρουαρίου, 2021
Γυμναστική και Διατροφή κατά την περίοδο των Διακοπών
21 Ιουλίου, 2022
Όλα

Η Αβάσταχτη ελαφρότητα του πρωταθλητισμού

Πραγματικά ποια αρετή, βαρύτητα ή ελαφρότητα, ανταποκρίνεται καλύτερα στην ανθρώπινη μοίρα και που σταματάει το σοβαρό για να παραχωρήσει τη θέση του στο επιπόλαιο; (Μίλαν Κούντερα)

Παρακολουθώντας τους Ολυμπιακούς αγώνες και βλέποντας την υπερπροσπάθεια των αθλητών να ανταπεξέλθουν σε κάθε αντιξοότητα και να φτάσουν στο βάθρο των μεταλλίων, μου έρχεται στο μυαλό μια σκέψη. Πόσες φορές οι αθλητές έχουν αντιμετωπιστεί με επιπολαιότητα από προπονητές και παράγοντες του αθλητισμού μόνο και μόνο για τη δόξα. Πόσες φορές έχουν θυσιαστεί για τον ανταγωνισμό. Εκεί που τα φώτα σβήνουν και τα χειροκροτήματα σταματούν, ο αθλητής είναι μόνος. Στον πόνο της αποτυχίας … Στον τραυματισμό … στην απογοήτευση …

Ήταν Ιούλιος του 1980, όταν ένα σπουδαίο κορίτσι της ενόργανης γυμναστικής από τη Σοβιετική ένωση, η Έλενα Μούχινα, εκτελούσε σε προπόνηση το «κύκνειο άσμα» της. Δεκαπέντε ημέρες πριν τους Ολυμπιακούς αγώνες της Μόσχας εξουθενωμένη από τη συνεχή προετοιμασία και την εξαντλητική δίαιτα που της είχαν επιβάλλει προκειμένου να φτάσει το «ιδανικό» βάρος, η Έλενα εκτέλεσε λανθασμένα την άσκησή της, έπεσε με το σαγόνι και έσπασε τον αυχένα της.

Η Έλενα γεννήθηκε τον Ιούνιο του 1960 στη Μόσχα και στα πέντε της χρόνια έμεινε ορφανή αφού έχασε τη μητέρα της. Από πολύ μικρή ηλικία ασχολήθηκε με τη γυμναστική αλλά έως το 1975 ήταν «αόρατη» για τους προπονητές της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Η χώρα που έως τότε μεσουρανούσε στην ενόργανη γυμναστική είχε πλέον χάσει τα σκήπτρα από τη Ρουμανία, η οποία εμφανίζεται με μια αθλήτρια φαινόμενο για τα δεδομένα της εποχής που δεν ήταν άλλη από την αήττητη Νάντια Κομανέτσι. Εύκολα επομένως μπορεί κανείς να αναλογιστεί την πίεση που είχε ασκηθεί στους παράγοντες της Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίοι έψαχναν απεγνωσμένα νέες ταλαντούχες αθλήτριες για να ξαναπάρουν τα ηνία.

Η Έλενα και ο επικίνδυνος προπονητής

Η Έλενα και προπονητής Μίκαελ Κλεμένκο έμελλε να είναι αυτοί που έβγαλαν τη Σοβιετική Ένωση από το αδιέξοδο. Ο Κλεμένκο υπήρξε παλιός αθλητής της ενόργανης γυμναστικής χωρίς καμία διάκριση και λέγεται ότι το απωθημένο του μεταλλίου τον οδήγησε σε απίστευτα απαιτητικές προπονήσεις με δύσκολα ακροβατικά που ως τότε εκτελούσαν μόνο άνδρες. Η άσημη έως τότε Έλενα εμφανίστηκε στο παγκόσμιο πρωτάθλημα στο Στρασβούργο (1978) και εκτελώντας ακροβατικά που έκοβαν την ανάσα νίκησε ακόμα και τη Νάντια Κομανέτσι κατακτώντας χρυσά μετάλλια στο σύνθετο ατομικό και στο ομαδικό. Επίσης κατέκτησε χρυσό μετάλλιο στις ασκήσεις εδάφους και αργυρά μετάλλια στη δοκό ισορροπίας και στους ασύμμετρους ζυγούς (δίζυγο γυναικών). Το αστέρι της είχε αρχίσει ήδη να λάμπει και όλοι μιλούσαν για ένα μεγάλο ταλέντο.

Όσα φέρνει η ώρα…

Η Έλενα αρχίζει να προπονείται πυρετωδώς για τους Ολυμπιακούς της Μόσχας. Σε μια προπόνηση όμως παραμονές του παγκοσμίου πρωταθλήματος στο Τέξας (τέλη 1979), σπάει το πόδι της και χάνει τους αγώνες, οι οποίοι αποτέλεσαν μια παταγώδη αποτυχία για την εθνική ομάδα της χώρας. Επόμενο ναι, λογικό όχι, η Έλενα και ο Κλεμένκο δέχτηκαν αφόρητη πίεση να επιστρέψει άμεσα στις προπονήσεις με κάθε κόστος, και παρά τις διαμαρτυρίες της ότι πονάει και δε νιώθει έτοιμη να αγωνιστεί, δεν εισακούστηκε. Οι γιατροί αποφάσισαν να χειρουργηθεί όταν αφαιρώντας το γύψο αντιλήφθηκαν ότι το τραύμα δεν είχε επουλωθεί.

Το ακροβατικό του τρόμου «Σάλτο Τόμας» και ο «ελαφρύς» Κλεμένκο

Οι προπονήσεις ξεκίνησαν παρά τις διαμαρτυρίες της αθλήτριας ότι δεν νιώθει καλά και ο προπονητής της αποφάσισε να τη βάλει να εκτελέσει μια εξαιρετικά επικίνδυνη άσκηση (σάλτο Τόμας) προκειμένου να εξασφαλίσει το βάθρο. Αντί αυτού, δεν κατάφερε να πάει καν στους Ολυμπιακούς της Μόσχας. Το εξαντλημένο σώμα της την πρόδωσε και το σάλτο Τόμας σε μια προπόνηση έμελλε αντί του μεταλλίου να της εξασφαλίσει μια ζωή πάνω σε αναπηρικό καρότσι αφήνοντας την τετραπληγική μέχρι το τέλος της ζωής της το 2006 στην ηλικία των 47 ετών.

Η ανακούφιση …

Η πρώτη της σκέψη μετά τον τραυματισμό της ήταν : «Ευτυχώς τώρα δεν θα χρειαστεί να πάω στους Ολυμπιακούς».

Η αγανάκτηση και η μεγάλη αλήθεια

«Υπάρχει η τιμή της ομάδας, της εθνικής ομάδας και της σημαίας. Πίσω από αυτές τις αξίες ισοπεδώνεται το άτομο. Εγώ τραυματίστηκα επειδή όλοι γύρω μου κρατούσαν το στόμα τους κλειστό, ενώ έβλεπαν πως δεν ήμουν σε θέση να εκτελέσω το άλμα».